Tijd om afscheid te nemen ...

Deze blog heb ik opgestart in januari 2010 in het kader van 23 Dingen. Nu dat traject achter ons ligt, alhoewel ...? Er lag al een jarenlang, niet officieel 23 Dingen traject aan vooraf en ik ben niet van plan te stoppen op de weg van verkennen, spelen, ontdekken, genieten, ..
Maar ik wil toch weer terug naar mijn oude stek, LibrarEvolution. Mijn arme blog aldaar is erg verwaarloosd de afgelopen tijd. Vandaag dus daar maar weer eens een blogpost geplaatst. Over de YouTube Video Editor.

Wie weet wordt deze blog weer wat levendiger als we beginnen met 21eDingen. Maar vooralsnog, als je mijn blogpost verder wilt blijven lezen (en je kunt als Windesheim medewerker trouwens ook nog met ShareSite blog volgen, 'Het Ontsnappingsluik'), ga dan mee naar LibrarEvolution.

Een terug- en vooruitblik, Ding 23

Het 23 Dingen traject dat we de afgelopen maanden hebben doorlopen was interessant op een aantal punten voor mij. Niet zo zeer als het gaat om de dingen an sich (om met Kant te spreken ;) ), al heb ik wel enkele leuke nieuwe dingen ontdekt. Maar dat was al een onderdeel van mijn leven geworden.
Het traject door lopen met al mijn collega's, kijken hoe de een en de ander er op reageren, wat het met ze doet, dat was interessant.De kaders voor het traject zoals het management die had vastgesteld waren naar mijn mening erg vaag. 'Kennismaken met 23 Dingen' was eigenlijk alles wat aan kaders was meegegeven. Nu ben ik langgeleden op de lerarenopleiding eindelooos gedrild in het opstellen van leerdoelen en 'kennismaken met' werd nooit goedgekeurd als een legitiem en toetsbaar doel. Het vergemakkelijkte wel mijn taak als coach, iedere bijdrage, mist het de naam van het ding bevatte, was geslaagd en kon worden afgevinkt.

Ik ging steeds beter begrijpen wat Rob Coers bedoelde met 'spelen' en het belang daarvan binnen het traject. Mogelijk omdat ik voor mezelf dat al steeds deed en anderzijds als 'docent' de doelen wilde zien, bleef lange tijd het belang van deze 'competentie' voor mij onduidelijk. Het Mediacentrum zit in een belangrijke fase waarin feitelijk een groot deel van haar grondvesten opnieuw vormgegeven worden. De compententie 'spelen' oftewel ontdekkend, innoverend, bezig zijn zal daarin erg belangrijk zijn. Dit betekend niet blijven hangen in de 'dingen'. Elk ding kan morgen alweer passé zijn. Waar het om draait is die speelse instelling te behouden of te verwerven waarmee je juist in onze huidige enorm dynamische wereld kunt bewegen. Echter is zo'n competentie, m.n. het houdingsaspect, wel aan te leren? En hoe verhoudt zich daarbij een managementstijl die 'spelen' niet onderkent, maar alles wil vertalen in taken?

De stap na dit (bijna) gelopen traject waarbij maar 60% (coaches meegerekend) van de deelnemers de eindstreep hebben gehaald, is dat de vraag wordt gesteld wat te doen met hetgeen we hebben geleerd uit 23 Dingen. Dat wordt ook weer een interessant traject.

Gezien het magere resultaat van deelnemers die de eindstreep halen, lijkt het me goed als bij volgende trajecten nog beter de doelen, kaders, inzet, facilitering worden doorgesproken met de leidinggevende(n).

Veel lof voor de collega's die lieten zien te beschikken over de '23 Dingen competentie' en zij die tegen alle onzekerheden bij henzelf, faalangsten, tijdgebrek, en meer, toch kans zagen schitterende resultaten op te leveren. Zij zijn de werkelijke 'stuurlui' in deze 23 Dingen transitie.

Mijn favoriete ding? Als ik er een moet kiezen is het wel 'ShowMeWhatsWrong.com'. Een heel handig toepassing, lijkt mij, waarmee je klanten met problemen op een snelle en effectieve manier kunt helpen. Zeker als je het antwoord snel levert m.b.v. bijv. Jing.

Mijn hoop is dat als er maar één aspect is dat wordt meegenomen uit ons 23 Dingen traject, dat alle steun zal krijgen vanuit het management (in werkelijk begrip, in uren en in waardering), dan is het dat het bloggen door de collega's doorgaat. Het stimuleert het verkennen, het 'spelen'. Het is een verbijsterend simpel maar effectief instrument in het kader van het veel geroepen, maar weinig ingevulde, concept kennismanagement. Het kan een basis zijn voor verdere ontwikkelingen, voor het mogelijk vasthouden van de 23 Dingen gedachte.

Library 2.0

Toch wel ietwat verbijsterend toe ik keek naar de datum onder de blogpost "A Librarian's 2.0 Manifesto" van Laura Cohen. November 2006! Al bijna 4 jaar geleden dus dat ik printjes van dit manifest verspreidde in de postvakjes van mijn collega's. De tijd vliegt voorbij, zeker als het bekeken wordt vanuit een stilstand ;-)

Ik vond en vind het manifest zeer sterk. Van mij mag het manifest het uitgangspunt zijn voor de dienstverlening vanuit het Mediacentrum.

Het manifest spreekt helder uit dat de wereld aan het veranderen is, op technologisch gebied en anderszins. Dat permanente educatie daarbij van groot belang is ("The illiterate of the 21st century are not those that cannot read or write, but those that cannot learn, unlearn and relearn." - Alvin Toffler - Forward, Rethinking the Future, 1999). De houding die het 23 dingen traject in feite meer dan de feitjeskennis over de dingen probeert bij te brengen is die van de onderzoekende houding.

Her en der is wel te lezen dat de bibliotheken moeten oppassen om de technologie om willen van de technologie te omarmen. Daar ben ik het mee eens. Maar pas op dat er zo geen onterechte rem komt op ontwikkelingen. Enkele weken geleden las ik het boek "Disrupting Class: How Disruptive Innovation Will Change the Way the World Learns" van Clayton Christensen, Curtis W. Johnson en Michael-B.-Horn. Hierin werd mij wel duidelijk dat er soms een wereld te winnen is met innovaties aan de randen van dienstverlening, waar de nonconsumers zitten. Lijkt me ook toepasbaar op bibliotheken.

'I will encourage my library's administration to blog' is een heel leuke uit het manifest. Jaren hoor ik al de roep van collega's om 'kennis te delen'. Meestal wordt bedoeld, 'deel jouw kennis met mij', de wederkerigheid is niet in beeld ;-) Het 23 dingentraject heeft in ieder geval opgeleverd dat nu meer echte kennisdeling is opgetreden. Nu nog richting klanten.

'I will create open Web sites that allow users to join with librarians to contribute content in order to enhance their learning experience and provide assistance to their peers' - tja, dat maakt onze Sharepoint 2003 omgeving, waarin we weggestopt zitten, niet echt mogelijk.

Sociale bibliotheekcatalogi

Er zijn allerlei gedachten over de veranderingen die het onderwijs door gaat/moet maken. Heel af en toe kom je in die vergezichten ook meningen over de rol van de bibliotheek tegen. In een boek dat ik (o.a.) nu aan het lezen ben, 21st Century Skills; Learning For Life in Our Times van Bernie trilling en Charles Fadel, kwam ik de volgende verwijzing tegen naar de rol van de toekomstige bibliothecaris:
"(...) librarians are becoming 21st century "digital directors" championing the effective use of information technologies in schools."

De inzet van sociale catalogi zou zo'n insteek zijn waarbij de bibliotheekmedewerkers informatie technologieën de scholen binnensluizen. Juist omdat het in het onderwijs ook steeds meer zal draaien om persoonlijke leeromgevingen, afgestemd op individuele leerstijlen, interacties niet alleen maar beperkt blijven tot docent-student interacties en studentgecentreerdheid meer en meer de overhand gaat krijgen.

De tijd is voorbij dat de bibliotheek één smaak aanbiedt en de klant passief consumeert.De term die we hanteren binnen onze instelling, 'informatiebemiddelaar, geeft al helder aan welke richting we op moeten.

Gele Post-its plakken we al tijdenlang tegen de muur. Die dingen zijn al decennia geleden bedacht bij 3M en wel in de 15% tijd die medewerkers kregen om aan zelfbedachte projecten te werken (al vanaf de jaren '40 ingevoerd). Vergelijkbaar met de 20% tijd bij Google, waarin o.a. Gmail is bedacht. Voor innovatie is blijkbaar o.a. autonomie nodig op de werkvloer.

Nu zijn er ook al langer 'geeltjes' in digitale vorm te vinden op persoonlijke pc's en laptops. Nieuw is nu wel de sociale omgeving Wallwisher.

Hier is het dus mogelijk om samen geeltjes te plakken op een digitale muur.
Op de muur heb ik enkele ideeën geplaatst over hoe Wallwisher binnen het onderwijs zou kunnen worden ingezet. Het is helemaal gratis.

Binnen een team zou een Wallwisher ingezet kunnen worden om elkaar attent te maken op interesante congressen, lezingen, publicaties, ... Voor het Mediacentrum zou het ingezet kunnen worden om aanschafsuggesties te verzamelen of in algemene zin als ideeënbus.

Heb je ideeën? Uiteraard heb ik daar een Wallwisher voor aangemaakt! ga naar de 'Wallwisher-ideeën' muur'. Dubbelklik op de muur om een idee te plaatsen. Ieder 'geeltje' kan maximaal 160 karakter bevatten, het is bijna net Twitter. Ik ben benieuwd.

Screencasting

Screencasting, videootjes maken en online publiceren, was in eerste instantie letterlijk je scherm (screen) opnemen. Op die manier kun je heel goed laten zien en vaak beter uitleggen dan m.b.v. een pagina lange handleiding hoe je een en ander kunt aanpakken op je pc of laptop. met de opkomst van de webcam kwamen de screencasters zelf steeds meer in beeld.

Gisterenavond nog een screencast gemaakt over een heel handig programma (gratis) AuthorSTREAM genaamd. Die screencast heb ik op het YouTube kanaal Mediacentrum101 geplaatst. Een bespreking staat binnen het intranet van Windesheim, ShareNet, op mijn blog aldaar met de naam 'Het Ontsnappingsluik' (sorry, intranet, dus alleen studenten en medewerkers van WIndesheim kunnen er bij).

Ik werk het liefst met Camtasia Studio. En zeker de laatste versie, versie 7 inmiddels, is erg prettig. Verbeteringen op het gebied van de workflow als je een screencast maakt, geluid, de interface, maken dit voor mij de beste versie tot nu toe.

Er zijn alternatieven. Velen. En die ga ik dus niet allemaal opnoemen. Twee noem ik wel. Jing, heel snel (want zeer eenvoudig, weinig mogelijkheden tot vergaande postproducties) en daardoor handig. Als tweede ShowMeWhatsWrong, die ik al eerder besprak, lijkt me een mooie tool om vanuit het Mediacentrum te gebruiken als klanten bijv. inlogproblemen hebben en je wilt achterhalen waar het aan kan liggen.

Leiden 2.0

De Universiteit van Leiden heeft een eigen 23 Dingen versie sinds begin dit jaar, Leiden2.0 genaamd. Het zijn er weliswaar 13, maar de link met 23 Dingen leggen ze zelf duidelijk.

In 13 zeer korte lessen worden studenten en medewerkers geïntroduceerd in verschillende Web 2.0 toepassingen. Van Gmail en iGoogle tot wiki's tot diverse researchtools als bijv. Zotero en Mendeley.

Het lijkt me een initiatief dat we best wel kunnen overnemen.De 'Digital Natives' (een term die geïntroduceerd is door Marc Prensky in 2001), zo merk ik telkens weer, zijn heel wat minder Web 2.0 minded als we denken.